رژیم غذایی کتوژنیک ممکن است احتمال ابتلا به آلزایمر را کاهش دهد
به گزارش ندای تندرستی دانشمندان بین قارچهای ساکن در روده و اختلال شناختی خفیف ارتباط پیدا کردهاند. اختلال شناختی خفیف میتواند منجر به آلزایمر شود. آنها پیشنهاد میکنند که رژیم غذایی کتوژنیک میتواند با ایجاد تعادل سالمتر در میکروارگانیسمهای موجود در روده، از این بیماری و به دنبال آن از آلزایمر جلوگیری کند.
انجمن آلزایمر آمریکا گزارش کرده است که ۱۵ تا ۲۰ درصد افراد بالای ۶۵ سال دچار اختلال شناختی خفیف هستند که شامل کاهش حافظه و توانایی تفکر درست است. پزشکان این اختلال شناختی خفیف را نوعی زوال عقل نمیدانند، زیرا افرادی که به آن مبتلا هستند قادر به عملکرد نسبتاً خوب و نیز زندگی مستقلند. بااینحال این اختلال با افزایش خطر بیماری آلزایمر یا شکل دیگری از زوال عقل در اواخر زندگی همراه است.
بنابراین راهکارهایی پیشگیرانه که میتوانند در سنین کمتر شروع شوند در اولویتند. اما بهرغم دهها تحقیق، هیچ درمانی نشان داده نشده است که بتواند مانع تغییرات مغزی دیدهشده در آلزایمر شود یا آن تغییرات را برگرداند.
راهکار بالقوهای که دانشمندان یافتهاند، اصلاح رژیم غذایی است تا بدینوسیله بر روی جمعیت میکروبی روده تأثیر بگذارد. بهعبارتدیگر، بین میکروبیوم روده و سیستم عصبی مرکزی ارتباطی تنگاتنگ وجود دارد. تحقیقات اخیر نشان میدهد بین باکتریها و اختلالات عصبی از جمله اختلال شناختی خفیف، زوال عقل و آلزایمر ارتباط وجود دارد.
اخیراً در مطالعهای محققان ترکیبات مشخصی از باکتریهای رودهای را در افراد مبتلا به اختلال شناختی خفیف یافتهاند. همچنین آنها کشف کردند که یک رژیم غذایی به نام رژیم کتوژنیک اصلاحشده به سبک مدیترانهای، جمعیت باکتریهای روده شرکتکنندگان در آزمایش را تغییر میدهد. بهعلاوه این رژیم غذایی نشانههای زیستی بیماری آلزایمر را نیز در مایع مغزی نخاعی مبتلایان به اختلال شناختی خفیف کاهش میدهد.
رژیم کتوژنیک یا کتو حاوی مقادیر محدودی کربوهیدرات و همراه با مقادیر بیشتری چربی است. در رژیم غذایی کتوژنیک اصلاحشده فوق، مصرف چربیهای اشباعنشده با منشأ ماهی و روغن زیتون در درجه اول اهمیت هستند. در رژیم کتوژنیک بدن از همان مقادیر کم کربوهیدرات مصرفشده بهعنوان سوخت استفاده میکند. وقتی میزان کربوهیدرات مصرفی کم باشد، بدن شروع به تجزیه ذخایر چربی خود کرده و مولکولهایی به نام کتون را تولید مینماید و از این مولکولها بهعنوان جایگزین منبع انرژی استفاده میکند.
رژیم غذایی کتوژنیک میتواند قارچهای مضر روده را کاهش دهد
همین گروه تحقیقاتی در مطالعه دیگری، ارتباطات مشابهی را بین جمعیتهایی از قارچهای موجود در روده تحت عنوان مایکوبیوم، رژیم غذایی فرد و خطر ابتلا به اختلال شناختی خفیف گزارش میدهند. یافتههای خود را در آخرین شماره مجله EBioMedicine منتشر کردهاند.
قارچهای میکروسکوپی موجود در روده و سلامت مغز
محقق اصلی این مطالعه که متخصص پزشکی مولکولی است میگوید: «اگرچه ما بهطور کامل نمیدانیم که قارچهای موجود در روده چگونه به بیماری آلزایمر کمک میکنند، اما این مطالعه نخستین مطالعه در نوع خود است که نقش قارچهای میکروسکوپی موجود در روده را در سلامت ذهن بررسی میکند. ما امیدواریم که مطالعه ما باعث ایجاد تفکری در جامعه علمی شود تا درک بهتری از این موضوع پیدا کنند.» وی توضیح داد: «همچنین این مطالعه نشان میدهد که عادات غذایی مانند داشتن رژیم غذایی کتوژنیک میتواند قارچهای مضر روده را کاهش دهد و بدین ترتیب این رژیم ممکن است کمک کند تا روند بیماری آلزایمر در مغز کاهش یابد.»
در این پژوهش، به ۱۷ فرد مسن بهطور تصادفی، یکی از دو دستور رژیم کتوژنیک به سبک مدیترانهای یا رژیم غذایی انجمن قلب آمریکا (که نسبتاً کمچربی و با کربوهیدرات زیاد است) برای مدت ۶ هفته داده شد.
۱۱ نفر از شرکتکنندگان اختلال شناختی خفیف داشتند و ۶ نفر از آنها از نظر شناختی مشکلی نداشتند. میانگین سنی افراد شرکتکننده در آزمایش ۶۵ سال بود.
گروه تحقیقاتی فوق به هر یک از شرکتکنندگانی که دستور رژیم غذایی کتوژنیک داشتند، دو لیتر روغن زیتون بکر داده بود و آنها را به خوردن ماهی، گوشت بدون چربی و غذاهای غنی از مواد مغذی تشویق کرده بود.
پس از طی ۶ هفته اجرا کردن رژیم غذایی فوق، شرکتکنندگان یک دوره ۶ هفتهای رژیم غذایی معمولی خود را در پیش گرفتند. سپس به مدت ۶ هفته دیگر به رژیمهای غذایی اختصاصیافته در آزمایش روی آوردند.
دانشمندان با تجزیهوتحلیل نمونههای مدفوع، تغییرات مایکوبیوم (همان جمعیت قارچی روده) و نیز تغییرات شاخصهای زیستی آلزایمر را با بررسی نمونههای مایع مغزی نخاعی بررسی کردند.
ترکیبات اختصاصی قارچهای و رژیم غذایی
در ابتدای مطالعه، در شرکتکنندگان دارای اختلال شناختی خفیف نسبت به سایر شرکتکنندگان، بخش عمدهای از مایکوبیومهای از چندین قارچ خاص تشکیل شده بود و قارچهای دیگری سهم کمتری داشتند.
همانطور که انتظار میرفت اختلال شناختی خفیف با شاخصهای موجود در مایع مغزی نخاعی که بیانگر خطر بالای ابتلا به آلزایمر هستند ارتباط داشت. بر اساس این مطالعات، به نظر میرسد پیروی از رژیم کتوژنیک اصلاحشده به سبک مدیترانهای، شاخصهای خطر ابتلا به آلزایمر را بهبود میدهد.
جالبتوجه است که افراد مبتلا به اختلال شناختی خفیف در مقایسه با افراد سالم، در ابتدا تنوع قارچی کمتری در روده خود داشتند، اما به نظر میرسد داشتن رژیم غذایی کتوژنیک اصلاحشده به سبک مدیترانهای تنوع را بازمیگرداند.
محققان یادآور میشوند که ممکن است تغییر در جمعیت باکتریایی افراد دارای اختلال شناختی خفیف که رژیم مدیترانهای نیز داشتند، اثر بهبوددهنده بر روی قارچها داشته باشد.
پیروی از رژیم کتوژنیک اصلاحشده به سبک مدیترانهای، شاخصهای خطر ابتلا به آلزایمر را بهبود میدهد
برخی گونههای باکتریایی موادی تولید میکند که جزء سرکوب کنندگان رشد قارچها شناخته شدهاند. نویسندگان این مقاله میگویند: «این امر توضیحی برای این است که چرا داشتن رژیم مدیترانهای، دستهای از قارچها به نام کاندیدا را در روده شرکتکنندگان دارای اختلال شناختی خفیف سرکوب میکند.» کاندیدا در طیف وسیعی از بیماریهای التهابی روده، مانند بیماری کرون و کولیت اولسراتیو نقش دارد.
اکنون اعتقاد بر این است که التهاب در بیماری آلزایمر نیز نقش دارد. محققان میگویند که با سرکوب کاندیدا، کاهش التهاب و نیز داشتن رژیم کتوژنیک اصلاحشده به سبک مدیترانهای، ممکن است به کاهش خطر ابتلای به آلزایمر کمک شود.
لینک کوتاه: https://tandorostimag.com/?p=2959