سن مانع یادگیری نیست؛ روشهایی ساده برای به خاطر آوردن آموخته‌ها
مدت‌ها این دیدگاه حاکم بود که با افزایش سن توانایی ما در یادگیری کاهش می‌یابد؛ یعنی وقتی جوان هستیم، مغز ما در شرایط عالی یادگیری است، اما با افزایش سن، کسب مهارت‌های جدید برای ما دشوارتر می‌شود. تحقیقات اخیر نشان داده که حتی با افزایش سن، عوامل دیگری نیز در بهبود یادگیری افراد نقش دارند.
ارسطو یک‌بار حافظه انسان را با یک قرص مومی شکل مقایسه کرد که هنگامی‌که این قرص موم داغ باشد، انعطاف‌پذیر می‌شود؛ اما در نهایت وقتی سرد می‌شود شکل‌گیری آن دشوار شده و انعطاف‌ناپذیر می‌شود. مدت‌ها بشر در توانایی یادگیری هم‌زمان با افزایش سن این دیدگاه را داشت. به زبان ساده با تکیه بر این نگرش، با افزایش سن نمی‌توان ترفندها و مهارت‌های جدید آموخت.
به گزارش ندای تندرستی، تحقیقات اخیر این اعتقاد را به چالش کشیده و نشان داده است که عوامل دیگری مانند اعتمادبه‌نفس یک فرد مسن به توانایی یادگیری او کمک شایانی می‌کند. بنابراین اگر فکر نکنیم که چالاکی مغز ما دقیقه‌به‌دقیقه فرسایش می‌یابد، در واقع می‌توانیم مطالب جدید یاد بگیریم.
امروزه متخصصان معتقدند که توانایی دستیابی سریع به مهارت‌های جدید بیشتر از هر زمان دیگری ارزشمند است، این خبر خوبی برای افرادی است که می‌خواهند هرروز رشد کنند؛ بنابراین افراد می‌توانند به یادگیری شایستگی‌های موردنیاز خود در زمینه‌های کاری یا موردعلاقه‌شان حتی با گذشت سن بپردازند.
همواره نخستین قدم برای آموختن، وقف کردن خود در امر یادگیری است. تأمل، برنامه‌ریزی و نظارت نیز مواردی هستند که می‌توانند یادگیری را به‌طور قابل‌توجهی تسهیل کنند. با وجود همه این موارد، برخی روش‌ها نیز وجود دارند تا با کمک آن‌ها افراد بتوانند دانش‌آموز بهتری برای زندگی خود شوند.
۱- مطالب را با فاصله‌های زمانی تکرار کنید
آموختن از هر نوعی که باشد، خواه یادگیری نواختن یک ساز باشد یا یادگیری یک زبان خارجی و در هر سن که باشد، تکرار تنها راه تسلط بر آن است. توضیح علمی برای اینکه تکرار چگونه کار می‌کند، این است که تکرار و تمرین باعث افزایش میلین سازی در اطراف سلول‌های عصبی می‌شود.
میلین پوششی از جنس چربی در اطراف قسمتی از سلول‌های عصبی است که انتقال پیام عصبی را از سلولی به سلول دیگر در سیستم عصبی تسهیل می‌کند. میلین در کسب مهارت و تسلط ما بر موضوعات مختلف نقش اساسی دارد.
تکرار و تمرین سبب فعالیت‌های عصبی می‌شود که منجر به افزایش میلین‌سازی می‌شود. به‌عبارت‌دیگر تمرین صحیح مهارت‌ها با گذشت زمان باعث می‌شود که مسیرهای عصبی درگیر آموختن این مهارت‌ها، از طریق میلین سازی هماهنگ‌تر کار کنند. هرچه میلین‌سازی بیشتر رخ دهد، سلول‌های عصبی سریع‌تر کار می‌کنند و بهتر یاد می‌گیریم. پس برای بهبود یک مهارت، باید به‌طور مکرر تمرین کرد و بازخورد زیادی دریافت نمود.
به گفته متخصصان قرار دادن فاصله زمانی میان تکرارها، به‌جای انجام آن در یک جلسه مؤثرتر است. گابریل واینر، نویسنده کتاب «تسلط دائمی» درباره اینکه چگونه می‌توان هر زبانی را یاد گرفت و هرگز فراموش نکرد، برای نشان دادن قدرت تکرار در فاصله‌های زمانی می‌نویسد:
«در یک دوره چهارماهه، با ۳۰ دقیقه تمرین در روز، می‌توانید انتظار داشته باشید که ۳۶۰۰ فلش کارت را با دقت ۹۰ تا ۹۵ درصد یاد بگیرید و حفظ کنید. این کارت‌ها می‌توانند الفبا، واژگان، دستور زبان و حتی تلفظ را به شما آموزش دهند. کارت‌ها می‌توانند این کار را بدون خستگی انجام دهند، زیرا آن‌ها همیشه به‌اندازه کافی چالش‌برانگیز هستند تا جالب و سرگرم‌کننده باقی بمانند.»
بنابراین ما نه‌تنها حافظه خود را افزایش می‌دهیم، بلکه از دام کم شدن اشتیاقمان که به آن کسالت نیز گفته می‌شود، اجتناب می‌کنیم.
برای استفاده از این روش یادگیری، ابتدا باید یک برنامه مطالعه قابل مدیریت و کنترل را شروع کرد. سپس روشی را برای ذخیره و سازمان‌دهی اطلاعات انتخاب نمود. نباید فراموش کرد که باید خود را به‌صورت دوره‌ای آزمود. پیگیری پیشرفت، انگیزه ادامه کار را افزایش می‌دهد.
۲- برای تأمل وقت بگذارید
تأمل می‌تواند برای یادگیری و بهبود عملکرد در کار بسیار ارزشمند باشد. فرانچسکا جینو، استاد دانشگاه هاروارد و همکارانش دریافتند کارکنانی که در پایان روز ۱۵ دقیقه وقت خود را صرف تأمل در درس‌های آموخته‌شده می‌کنند، پس از ۱۰ روز ۲۳ درصد یادگیری بهتری نسبت به افرادی دارند که این کار را نکرده‌اند.
تأمل علاوه بر تثبیت آنچه قبلاً آموخته‌ایم، به تولید ایده‌های جدید نیز کمک می‌کند. همان‌گونه که ما برخی از بهترین ایده‌های محصول خود را هنگام کار نکردن داشته‌ایم. معمولاً در حین ورزش صبحگاهی یا پیاده‌روی بعد از ناهار، راه‌حل مناسبی برای مشکلی که هفته‌ها آزاردهنده بودند پیدا می‌شود.
همان‌طور که کافمن یک متخصص روانشناس می‌گوید: «خلاقانه‌ترین ایده‌های ما معمولاً وقتی‌که آگاهانه روی مسئله تمرکز کنیم ظاهر نمی‌شوند. ایده‌های عالی از تعامل با مردم، به دست آوردن تجربیات و اجازه دادن به ذهن برای ایجاد ارتباطات به دست می‌آید.» در حقیقت، کافمن دریافت که ۷۲ درصد مردم به ایده‌های جدید خود هنگامی می‌رسند که در حال دوش گرفتن هستند!
این «ایده‌های دوشی» نتیجه تأمل و بازتاب تفکر است، زیرا مغز ما بین اطلاعاتی که قبلاً به دست آورده‌ایم ارتباط برقرار می‌کند. به همین دلیل است که بسیاری از مدیران، کارمندان خود را تشویق می‌کنند تا از تعطیلات خود استفاده کنند. بعد از کمی وقت آزاد، آن‌ها با انرژی بیشتر و اغلب با دید جدیدی به محل کار خود برمی‌گردند.
۳- مطلبی را که آموخته‌اید، به زبان ساده به دیگران توضیح دهید
مطمئناً معلمان موافقند که بهترین راه برای یادگیری مطلبی، توضیح دادن آن برای شخص دیگر است. به همین دلیل نخستین گام در فرمول یادگیری فیزیکدان برنده جایزه نوبل، ریچارد فاینمن، این است: آن را به یک کودک بیاموزید؛ یا حداقل ببینید که چگونه دیگران این مطلب را به یک کودک توضیح می‌دهند. همان‌طور که فاینمن یک‌بار گفت: «اگر نمی‌توانید مطلبی را به زبان ساده توضیح دهید، پس آن را نمی‌فهمید.»
اگر می‌خواهید به‌سرعت متوجه شوید که آیا واقعاً مفهومی را درک می‌کنید یا خیر، آن را به ساده‌ترین اصطلاحات تبدیل کنید. اگر نتوانستید این کار را بکنید، طبق روش فاینمن باید به مرجع یادگیری آن مطلب برگردیم و دوباره مطلب را یاد بگیریم.
۴-آنچه را که یاد می‌گیرید در زمینه‌های دیگر به‌کاربرده و ارتباط دهید
حتماً بیشتر ما با افرادی برخورد کرده‌ایم که در زمینه‌های مختلف متخصص هستند. طیف گسترده‌ای از دانش این افراد، حتی با افزایش سن آن‌ها در واقع تواناییشان در یادگیری مدام است. این افراد از آنچه در یک زمینه مطالعه می‌کنند در زمینه دیگر استفاده می‌کنند. این کار به تعمیق درک فرد از زمینه‌های مختلف کمک می‌کند. این روشی است که به «انتقال یادگیری» معروف است. متخصصان معتقدند انتقال یادگیری روندی دو مرحله‌ای دارد. نخست اینکه، دانش را در اصول بنیادی خود تجزیه می‌کند. سپس آن را در زمینه جدیدی بازسازی می‌کند. فرض کنید فردی در حال تحصیل در ایتالیا است، اما این فرد می‌خواهد یک آشپز بهتر نیز بشود. به‌سادگی می‌توان در کلاس آشپزی به زبان ایتالیایی شرکت کرد. این کلاس به‌احتمال‌زیاد درک فرد را از زبان ایتالیایی تقویت کرده و به فرد می‌آموزد که علاوه بر آن، چگونه یک ماکارونی با روش ایتالیایی تهیه کند. همچنین یکی دیگر از مزایای تبدیل‌شدن به چندشکلی این است که می‌تواند منجر به نوآوری شود.
یادگیری مداوم ضمن کسب دانش و مهارت، سبب غنی‌تر شدن تجربه روزمره نیز می‌شود. تنها باید به خود اعتماد داشت تا شاهد این باشیم که با افزایش سن، باز قادر خواهیم بود دانش و مهارت‌های جدید بیاموزیم و از مقوله یادگیری لذت ببریم.
لینک کوتاه: https://tandorostimag.com/?p=3637
منبع
Entrepreneur