شبکه‌های اجتماعی خودکشی را در دختران افزایش می‌دهند
طی دوران شیوع کرونا، بسیاری از نوجوانان در منزل مانده‌اند و به‌صورت مجازی درس می‌خوانند. شبکه‌های اجتماعی نیازهای ارتباطی این گروه را تأمین کرده است. اما استفاده از شبکه‌های اجتماعی با خطراتی نظیر افزایش احتمال خودکشی همراه است.
به گزارش ندای تندرستی، محققان دانشگاهی در آمریکا طی یک تحقیق ده ساله دریافته‌اند، دختران نوجوانی که در این دوره از زندگی خود دست‌کم دو تا سه ساعت در روز از شبکه‌های اجتماعی استفاده کرده و به‌مرور مدت‌زمان استفاده خود را از این برنامه‌ها بیشتر می‌کردند، احتمال خودکشی در آن‌ها بیشتر بود.
این مطالعه که به تازگی در ژورنال جوانی-نوجوانی منتشر شده است، از سال ۲۰۰۹ آغاز شد. در آن زمان استفاده از رسانه‌های اجتماعی به‌اندازه این روزها مرسوم نبود. اما ازآنجاکه این تحقیق زود شروع شد، محققان توانستند اثرات رسانه‌های اجتماعی را هم‌زمان با رشد و توسعه آن‌ها بررسی کنند. همچنین محققان اثرات انواع دیگری از رسانه‌ها مانند تلویزیون، بازی‌های ویدئویی و نرم‌افزارهای مختلف تلفن همراه را بررسی کردند.
محقق اصلی این پژوهش ضمن ارائه نتایج تحقیق خود، راه‌کارهایی را برای والدین، به‌منظور کمک به نوجوانان در ایجاد ارتباط سالم با شبکه‌های اجتماعی پیشنهاد کرده است.
این محقق که خود فرزندی ۵ ساله دارد، می‌گوید که برنامه تیک‌تاک که یک شبکه اجتماعی است، به یکی از تفریحات دختر ۱۳ ساله‌اش تبدیل شده است. او می‌گوید: «توصیه من این است که (برای کنترل اوضاع) آهسته شروع کنید.» وی ادامه داد: «ما سعی می‌کنیم که دخترمان تقریباً ۱۵ الی ۳۰ دقیقه در روز با این برنامه کار کند.»
الگوهای واضح در میان دختران کاربر شبکه‌های اجتماعی
محققان با انجام نظرسنجی در خلال سال‌های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۹، میزان استفاده از رسانه‌ها و خطر خودکشی را طی دوره ده ساله در میان ۵۰۰ نوجوان (که نیمی از آن‌ها دختر بودند) بررسی کردند. این نوجوانان هنگام شروع مطالعه بین ۱۲ تا ۱۵ سال داشتند.
پرسشنامه استفاده شده حاوی سؤالاتی در مورد تلاش‌های قبلی برای خودکشی، تکرار افکار خودکشی، تهدید به خودکشی و احتمال مرگ به شکل خودکشی بود.
در این مطالعه هیچ ارتباط واضحی بین استفاده از شبکه‌های اجتماعی و احتمال خودکشی در پسران وجود نداشت. خطر خودکشی در دختران زمانی افزایش می‌یافت که:
- شروع به استفاده از رسانه‌های اجتماعی در اوایل سنین نوجوانی باشد.
- استفاده از شبکه‌های اجتماعی همراه با مشاهده دست‌کم ۲ تا ۳ ساعت تلویزیون در روز باشد.
- با افزایش سن، زمان استفاده از شبکه‌های اجتماعی بیشتر شود.
محقق اصلی مطالعه می‌گوید: «این الگوی خاص یافت شده در تحقیق، درصورتی‌که با گرایش‌های اجتماعی دختران جوان آمیخته شود، می‌تواند آن‌ها را برای خودکشی مستعدتر کند.»
وی افزود: «تحقیقات نشان می‌دهد، به‌طورکلی دختران و زنان از نظر ارتباطی بسیار سازگارند و به عوامل استرس‌زای بین فردی حساس‌اند؛ این در حالی است که شبکه‌های اجتماعی نیز شبکه‌هایی مبتنی بر ارتباط هستند. این حساسیت در ارتباط در میان دختران، آن‌ها را به دریافت تأثیرات منفی واردشده از شبکه‌های اجتماعی بر سلامت روان حساس‌تر می‌کند. این تأثیرات منفی شبکه‌های اجتماعی ناشی از مقایسه مدام، ترس از دست دادن و آزار و اذیت اینترنتی است.»
برای پسران بازی‌های ویدئویی (مانند بازی‌های زنده که در آن بازیکنان با هدست باهم صحبت می‌کنند)، هنگامی‌که همراه با آزار و اذیت اینترنتی باشد، با افزایش خطر خودکشی همراه است.
در تحقیق حاضر در ارتباط با اثر رسانه‌ها بر بهداشت روان، معمولاً تفاوت زیادی در جنسیت وجود ندارد.
محقق فوق ادامه داد: «وجود رسانه‌های اجتماعی لزوماً بد نیست. این نتایج ارائه‌دهنده یک الگوی خاص و یک گذرگاه خاص از شبکه‌های اجتماعی است. اینجا صحبت از لزوم ممنوعیت رسانه‌های اجتماعی نیست، بلکه نتایج به‌دست‌آمده به بچه‌ها یادآور می‌شود که از این شبکه‌ها باید به روش‌های سالم و مؤثر استفاده کرد.»
محدودیت‌های این مطالعه
در این آزمایش یافته‌ها از نظر آماری قابل‌توجه بودند. بااین‌حال محقق اصلی این مطالعه می‌گوید که اگر او بخواهد دوباره این مطالعه را انجام دهد، دوست دارد که جمعیت نمونه مورد آزمایش را گسترش داده و متنوع کند. او می‌گوید: «جمعیت مورد آزمایش در کل از طبقه مرفه یا متوسط بودند، بنابراین تنوع زیادی از نظر طبقه اجتماعی در آن‌ها وجود نداشت.»
همچنین در این مطالعه، اقدام نهایی برای خودکشی ارزیابی نشده است. از سوی دیگر به گفته محقق اصلی مطالعه، فهمیدن این امر دشوار است که آیا تمایل خودکشی در افراد واقعاً مربوط به آن چیزی است که در این تحقیق یافت شده است.
رسانه‌های اجتماعی چگونه بر مغز نوجوانان تأثیر منفی می‌گذارد
محقق این مطالعه می‌گوید: «اگر شما یا اشخاصی که می‌شناسید دارای فرزندی هستید که با شبکه‌های اجتماعی و مسائل روانی دست‌وپنجه نرم می‌کند، مهم است که والدین مشاوره‌های لازم را دریافت کنند.»
وی ادامه داد: «گاهی اوقات کمک‌های تخصصی تضمین‌کننده هستند. درهرحال تشویق والدین برای جستجوی این امر مهم است.»
لازم به ذکر است که خودکشی در میان نوجوانان نادر بوده، ولی در حال افزایش است. این محقق می‌افزاید: «درصد بسیار کمی از کودکان به‌واقع به دلیل شبکه‌های اجتماعی اقدام به خودکشی می‌کنند؛ اما این تعداد وجود دارند. ما نمی‌توانیم از دشواری گذرگاهی که فرزندانمان از آن عبور می‌کنند کم کنیم و چقدر به‌عنوان والدین دشوار است که شاهد این امر باشیم.»
بهترین روش برای مواجهه با رسانه‌های اجتماعی
محقق این مطالعه که خود یک مادر است به والدین توصیه می‌کند که زمان وقت‌گذرانی بچه‌ها را در شبکه‌های اجتماعی ارزیابی و کنترل کنند. همچنین درباره تجاربی که با فرزندشان داشتند با یکدیگر گفتگو کنند.
او می‌گوید که وی علاوه بر محدود کردن زمان وقت‌گذرانی روزانه دخترش در شبکه اجتماعی، او را درگیر این بحث می‌کند که حین استفاده از شبکه اجتماعی موردعلاقه‌اش، چه احساسی دارد و آیا این شبکه‌ها به او حس خوب یا بدی می‌دهند. هرچند در حال حاضر دختر این محقق از شبکه اجتماعی لذت می‌برد، اما این محقق امیدوار است که گفتگوهایی که با فرزندش دارد، به دخترش کمک کند تا از تجربیات والدینش آگاه شود.
وی ادامه می‌دهد: «گفتگو درباره تجربیات شخصی و داشتن تفکر انتقادی درباره آن تجربیات، مواردی هستند که به فرزندمان کمک می‌کند و به‌مرورزمان به‌صورت مدل فکری درخواهد آمد.»
وی می‌افزاید: «من واقعاً امیدوارم روزی برسد که دخترم در صورت داشتن تجربه منفی از شبکه اجتماعی، بگوید که شخصی را که من دنبال می‌کنم حس بدی در من ایجاد می‌کند. شاید حتی بگوید که این شبکه خاصی که من استفاده می‌کنم، روی من اثر بدی داشته و مواردی که من می‌توانم انجام بدهم تا به سلامت روانم و تجربیاتم در مورد شبکه‌های اجتماعی کمک کنند، چیست‌اند؟»
لینک کوتاه: https://tandorostimag.com/?p=3680