کمبود خواب چگونه به جریان خون آسیب می‌زند؟
دانشمندان از سال‌های پیش می‌دانستند که بین کمبود خواب و مشکلات قلبی عروقی ارتباط وجود دارد؛ اما مشخص نبود که چگونه کمبود خواب باعث آسیب به جریان خون می‌شود. در مطالعه‌ای، برخی از مکانیسم‌های این امر روشن شده است.
داشتن خواب شبانه خوب که مقدار آن حدود ۷ ساعت خواب پیوسته در هر شب است، برای حفظ سلامت بدن ضروری است. بر اساس مطالعات بسیاری که در این زمینه انجام شده است، بدخوابی سلامت کوتاه‌مدت و بلندمدت را مختل می‌کند.
به گزارش ندای تندرستی به نقل از Medical News Today، یکی از جنبه‌های سلامت که می‌تواند تحت تأثیر کیفیت خواب قرار بگیرد، سلامت قلب و عروق است. برای مثال، بر اساس نتایج مطالعاتی که در ابتدای سال ۲۰۱۹ به‌دست‌آمده است، خواب کمتر از شش ساعت در هر شب، نسبت به ۷ تا ۸ ساعت خواب شبانه می‌تواند خطر ابتلا به تصلب شرایین را تا ۲۷ درصد افزایش دهد. تصلب شرایین حالتی است که طی آن پلاک‌هایی درون شریان‌ها ایجاد می‌شود و موجب افزایش خطر ابتلای فرد به سکته مغزی یا حمله قلبی می‌شود.
مطالعه دیگری در همین سال توضیح می‌دهد که چگونه خواب خوب می‌تواند سبب حفظ انعطاف‌پذیری عروق شده و در نتیجه گردش خون را در وضعیت مطلوب نگه دارد. در این مطالعه پژوهشگران دانشگاه کلرادو بولدر، مکانیسم زیستی را مشخص کرده‌اند که چگونگی اثر بی‌خوابی بر افزایش ذخیره شدن چربی را در شریان‌ها (آتروژنز) توضیح می‌دهد. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که بی‌خوابی با میزان نوعی از مولکول‌های حیاتی آر.ان.آ (RNA) در خون، تحت عنوان میکرو آر.ان.آ (micro RNA: miR) ارتباط دارد. میکرو آر.ان.آها مولکول‌هایی هستند که در تنظیم بیان پروتئین‌ها نقش دارند.
چگونه کم‌خوابی سبب مشکلات عروقی می‌شود؟
در مطالعه فوق، پژوهشگران نمونه‌هایی از خون ۲۴ فرد سالم را که بین ۴۴ تا ۶۲ سال سن داشتند به همراه اطلاعاتی درباره عادت‌های خواب آن‌ها دریافت کردند. از میان این ۲۴ نفر، ۱۲ نفر گزارش دادند که ۷ تا ۸/۵ ساعت در شب می‌خوابند و ۱۲ نفر دیگر اعلام کردند که هر شب تنها ۵ تا ۶/۸ ساعت می‌خوابند.
این گروه پژوهشی دریافت که در خون افرادی که هر شب کمتر از ۷ ساعت می‌خوابند، سه میکرو آر.ان.آی مهم شامل miR-125A و miR-126 و miR-146a به میزان ۴۰ تا ۶۰ درصد کمتر از افرادی است که هر شب ۷ یا ۸ ساعت می‌خوابند. محققان یادآور می‌شوند که این سه میکرو آر.ان.آ، از بیان شدن پروتئین‌های التهابی جلوگیری می‌کنند.
کمبود میزان این میکرو آر.ان.آهای مفید در جریان خون مشکل‌آفرین است، زیرا این مولکول‌ها مانند ترمزهای سلولی هستند و اگر وجود نداشته باشند، تأثیر بسیاری بر سلامت سلول می‌گذارند؛ به‌عبارت‌دیگر کمبود این مولکول‌ها در خون می‌تواند منجر به مشکلات عروقی، از جمله التهاب و نیز افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی مانند سکته مغزی و حمله قلبی شود.
این گروه پژوهشی در تحقیقات قبلی خود، الگوی نگران‌کننده دیگری را نیز یافته بودند. آن‌ها طی بررسی مردان بزرگ‌سالی که هر شب کمتر از ۶ ساعت می‌خوابیدند، دریافتند که سلول‌های اندوتلیال –که لایه داخلی رگ‌ها خونی را ایجاد می‌کنند- در این افراد عملکرد مناسبی ندارند. در نتیجه عروق خونی نمی‌توانند به‌درستی باز شده و جمع شوند تا خون به شکل درست در اندام‌ها یا بخش‌های مختلف بدن جریان یابد. این امر وضعیت خطر دیگری را برای سلامت قلب و عروق ایجاد می‌کند.
۷ ساعت خواب برای سلامت قلب و عروق
محققان این پروژه تحقیقاتی می‌گویند مشخص نیست که چرا ۷ یا ۸ ساعت خواب شبانه برای حفظ سلامت لازم است؛ اما احتمالاً افراد برای حفظ میزان تنظیم‌کننده‌های مهم فیزیولوژیکی، مانند میکرو آر.ان.آها دست‌کم به ۷ ساعت خواب در هر شب نیاز دارند.
پژوهشگران با توجه به یافته‌های کنونی نتیجه‌گیری می‌کنند که ممکن است بتوان با انجام آزمایش خون، بیماری قلبی عروقی را تشخیص داد. بر این اساس می‌توان میزان میکرو آر.ان.آهای موجود در گردش خون را ارزیابی کرد و به دنبال وجود علامت‌های خطرآفرینی گشت که در این مطالعه مشخص‌شده‌اند.
در حال حاضر این گروه پژوهشی مطالعاتی را انجام می‌دهند تا دریابند که آیا بهبود عادت خواب افراد می‌تواند مجدداً میزان کافی از این میکرو آر.ان.آهای مهم را در خون افراد تأمین کند یا خیر. مخففان می‌گویند که این یافته‌ها، مطالعات پیشین را در مورد خواب، کیفیت خواب و تأثیراتی که بر جنبه‌هایی از سلامت می‌گذارد تأیید می‌کند. در انتها آن‌ها تأکید می‌کنند: «اهمیت خواب خوب شبانه را دست‌کم نگیرید.»
لینک کوتاه: https://tandorostimag.com/?p=1696