مصرف پروتئین به‌ویژه پروتئین‌های گیاهی می‌تواند سبب کاهش خطر مرگ‌ومیر شود
محققان در یک مطالعه جامع دریافتند، خطر مرگ زودرس در افرادی که بیشترین مقدار پروتئین‌های گیاهی را در رژیم غذایی خود دریافت می‌کنند، هشت درصد کمتر از کسانی است که به‌ندرت از این مواد غذایی استفاده کرده یا هرگز از آن‌ها استفاده نمی‌کنند.
افزودن بیشتر پروتئین‌های گیاهی به رژیم غذایی از منابعی نظیر حبوبات، غلات کامل و مغزها، می‌تواند به افزایش طول عمر افراد کمک کند. در مطالعه‌ای که به‌تازگی در بریتیش مدیکال ژورنال (BMJ) منتشر شده است، مشخص‌شده افزودن سهم پروتئین‌های گیاهی در تأمین انرژی روزانه می‌تواند سبب کاهش خطر مرگ زودرس از همه علل و عوامل شود.
در این پژوهش محققان ایرانی و آمریکایی با هدایت دکتر احمد اسماعیل‌زاده، نویسنده مسئول این مقاله و استاد تغذیه در دانشگاه علوم پزشکی تهران، داده‌های حاصل از ۳۲ مطالعه‌ای که قبلاً منتشر شده بودند را جمع‌آوری کردند. در مجموع این مطالعات، بیش از ۷۰۰ هزار نفر شرکت‌کننده در دامنه سنی ۳/۵ تا ۳۲ سال بررسی شده بودند.
نتایج این مطالعه
آن‌ها با استفاده از مدل‌‌های ریاضی و تجزیه‌وتحلیل این مطالعات مشخص کردند، به‌طورکلی افرادی که بیشترین مقدار پروتئین را (از هر نوع حیوانی یا گیاهی) در رژیم غذایی خود داشتند، کمتر از افرادی که پروتئین کمی مصرف کرده بودند دچار مرگ زودرس ناشی از بیماری‌های قلبی عروقی و سرطان می‌شوند.
اما هنگامی‌که محققان منابع مختلف پروتئین مصرفی این افراد را به‌طور جداگانه بررسی کردند، دریافتند که تنها پروتئین گیاهی و نه پروتئین حیوانی، با طول عمر بیشتر مرتبط است. به‌عبارت‌دیگر، افرادی که بیشترین مقدار پروتئین‌های گیاهی را مصرف کرده بودند ۸ درصد خطر ابتلا به مرگ‌ومیر و ۱۲ درصد احتمال خطر مرگ زودرس در اثر بیماری‌های قلبی و عروقی در آن‌ها کمتر بود. این در حالی است که مصرف پروتئین حیوانی رابطه معنی‌داری با کاهش خطر مرگ‌ومیر ناشی از بیماری‌های قلبی عروقی و سرطان نداشت.
دکتر اسماعیل‌زاده می‌گوید: «مردم به‌جای گوشت قرمز و گوشت‌های فرآوری شده باید از منابع پروتئین سالم مانند حبوبات، آجیل و غلات استفاده کنند.» وی می‌افزاید: «این جایگزینی می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به چندین بیماری و مرگ زودرس کمک کند.»
چگونه مصرف پروتئین‌های گیاهی به‌جای پروتئین‌های حیوانی طول عمر را زیاد می‌کند؟
متخصصان تغذیه می‌گویند که پروتئین گیاهی مقدار زیادی فیبر دارد. فیبر سبب احساس پری شکم شده و باعث می‌شود افراد کالری کمتری مصرف کنند. همچنین فیبر به کاهش کلسترول نیز کمک می‌کند. به‌علاوه فیبر در روده تخمیر شده و این امر سبب تولید باکتری‌های خوبی می‌شود که سلامت فرد را افزایش می‌دهد.
در کنار این مطلب باید گفت که پروتئین‌های گیاهی سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها هستند که می‌تواند به جلوگیری یا کند شدن از پیشرفت بسیاری از بیماری‌های مزمن کمک کند. برای مثال پلی‌فنول‌ها از جمله آنتی‌اکسیدان‌هایی هستند که با کاهش خطر ابتلا به سرطان مرتبطند. محققان در مقالات خود به ارتباط بین پلی‌فنول‌ها و کاهش خطر ابتلا به سرطان از جمله سرطان سینه و کولورکتال اشاره کرده‌اند. البته آن‌ها خاطرنشان کرده‌اند که تحقیقات بیشتری در این زمینه نیاز است.
محققان می‌گویند که به‌طورکلی به دلیل وجود این ترکیبات مفید در پروتئین‌های گیاهی، ما در مصرف‌کنندگان این دسته از پروتئین‌ها کاهش التهاب، سوم کمتر، کاهش فشارخون و کاهش خطر ابتلا به سرطان، دیابت و بیماری‌های قلبی عروقی را می‌بینیم.
نقاط ضعف و قوت این مطالعه
در این مطالعه یک محدودیت این است که در اطلاعات موجود از شرکت‌کنندگان، آن‌ها جزئیات مربوط به رژیم‌های غذایی خود را تنها در یک نقطه زمانی ارائه داده بودند. این امکان وجود دارد که افراد فوق عادات غذایی‌شان بعداً تغییر پیدا کرده باشد.
اشکال دیگر نیز این است که داده‌های رژیم غذایی، بیشتر با استفاده از پرسشنامه‌ها یا دفاتر یادداشت غذایی جمع‌آوری شده‌اند. این اطلاعات متکی به نحوه پاسخگویی شرکت‌کنندگان است و اینکه با چه دقتی به یاد آورند و در مورد خوراکشان گزارش دهند.
علاوه بر این، برخی از ۳۲ مطالعه‌ای که در این تحقیق از آن‌ها استفاده شده، عوامل دیگری را که می‌توانند بر طول عمر اثر بگذارند مانند شاخص توده بدنی (BMI)، استعمال دخانیات، مصرف الکل، عادات ورزشی و کل کالری مصرفی را بررسی نکرده‌اند. به همین دلیل از این تحقیق نمی‌توان دانست که آیا پروتئین‌های گیاهی به‌تنهایی مسئول افزایش عمر هستند یا می‌توانند در این امر به‌عنوان تنها یک عامل تأثیر بگذارند.
بااین‌حال نقاط قوت این مطالعه شامل تعداد زیاد شرکت‌کنندگان و مرگ‌ومیرها است. این امر می‌تواند بر اساس شواهد موجود بینشی دقیقی از ارتباط بین مصرف پروتئین و مرگ‌ومیرها ارائه دهد.
محققان این مطالعه می‌گویند: «این یافته پیامدهای مهمی در بهداشت عمومی دارد و می‌تواند سبب افزایش مصرف پروتئین‌های گیاهی به‌جای پروتئین‌های حیوانی توسط مردم شده که این امر تأثیر زیادی بر طول عمر افراد می‌گذارد.» آن‌ها می‌افزایند: «باوجودی که مطالعات بیشتری در این زمینه لازم است، این یافته به‌شدت از توصیه‌های موجود در ارتباط با افزایش مصرف پروتئین‌های گیاهی در جامعه حمایت می‌کند.»
لینک کوتاه: https://tandorostimag.com/?p=2792