اثر ماندگار ورزش در بارداری بر سلامت نسل آینده
تحقیقات جدید نشان می‌دهد، مادران با انجام ورزش در دوران بارداری می‌توانند به‌طور قابل‌توجهی احتمال ابتلای کودکان خود را به دیابت و سایر بیماری‌های متابولیک کاهش دهند.
مطالعه‌ای روی موش‌های آزمایشگاهی نشان داده است که ورزش مادران در دوران بارداری، از انتقال بیماری‌های متابولیک از والدین چاق (پدر یا مادر) به نسل بعد جلوگیری می‌کند.
محققان این مطالعه در مقاله علمی جدیدی گزارش داده‌اند که اگر این یافته در انسان صدق کند، کمک بزرگی به زنان باردار می‌کند تا مطمئن شوند که فرزندانشان امکان زندگی سالم‌تر دارند.
این بدان معناست که به‌زودی روزی فرامی‌رسد که در نخستین ملاقات یک خانم پس از باردارشدن با پزشک، ممکن است نسخه‌ای حاوی یک برنامه ورزشی داشته باشد.
نویسنده اصلی مقاله فوق می‌گوید: «بیشتر بیماری‌های مزمنی که امروزه راجع به آن‌ها صحبت می‌کنیم، ریشه در دوران جنینی دارند. این بدان معنی است که شرایط بد سلامت والدین قبل و حین بارداری، عواقب بدی برای کودک دارد. این عواقب بد با تأثیر روی ژن‌ها و تغییرات شیمیایی آن‌ها خود را نشان می‌دهند.»
وی ادامه داد: «ما از تحقیقات قبلی‌مان که روی موش‌ها انجام شد الهام گرفتیم. در آن بررسی‌ها نشان داده شد که ورزش منظم هوازی برای یک مادر چاق و در دوران بارداری، می‌تواند کودک را از ابتلای به انواع دیابت مصون کند.»
همچنین این محقق افزود: «در این مطالعه ما به دنبال پاسخ به این پرسش‌ها بودیم که: اگر یک مادر چاق تنها حین بارداری ورزش کند، چه اثری بر کودکش دارد؟ اگر پدر چاق باشد چه؟»
چاقی و بارداری
دانشمندان می‌دانند که ورزش طی بارداری به داشتن فرزند سالم کمک کرده و مشکلات بارداری و زایمان زودرس را کاهش می‌دهد. اما محققین مطالعه فوق می‌خواستند بدانند که آیا مزایای ورزش در طول زندگی کودکان ادامه می‌یابد یا خیر. مطالعات انجام شده قبلی و فعلی نشان می‌دهد که ورزش چنین اثری دارد.
برای مشخص شدن اینکه آیا ورزش بر زندگی کودکان اثر دارد یا خیر، محققان مطالعه فوق از موش‌های آزمایشگاهی استفاده و نسل بعد آن‌ها را بررسی کردند. برای این منظور آن‌ها به برخی از موش‌های بالغ، قبل و حین بارداری، از غذای معمول موش‌ها دادند. درحالی‌که به دسته دیگری از موش‌ها غذای پرچرب و پرکالری داده شد تا مشابه تغذیه در شرایط چاقی را داشته باشند.
برخی از موش‌های بالغ که پیش از جفت‌گیری رژیم غذایی پرچرب دریافت می‌کردند، در دوران بارداری به چرخ دویدن اختیاری دسترسی داشتند. آن‌ها با کمک این چرخ دوار می‌توانستند هر چه که دوست دارند بدوند. سایر موش‌های بالغ به این وسیله دسترسی نداشتند. به‌عبارت‌دیگر این دسته از موش‌ها بی‌تحرک بودند.
نتایج قابل‌توجه بود: هر دو والدی که رژیم غذایی پرچرب داشتند: اعم از پدر یا مادر، توانستند نسل بعد خود را مستعد اختلالات متابولیکی کنند. به‌ویژه فرزندان پسر از مادران کم‌تحرکی که رژیم غذایی پرچرب داشتند، در بزرگ‌سالی بسیار بیشتر دچار قند خون بالا و سایر مشکلات متابولیکی شدند.
محققان برای درک بهتر از آنچه اتفاق می‌افتد، متابولیسم و تغییرات اعمال‌شده روی ساختار ژنتیکی (دی. ان.آ؛ DNA) نسل بعد را در بزرگ‌سالی آن‌ها بررسی کردند. به گزارش ندای تندرستی لازم به ذکر است که به تغییرات شیمیایی رخ‌داده در ساختار ژنتیکی، اصطلاحاً اپی‌ژنتیک می‌گویند که بر میزان فعالیت ژن‌ها اثر دارند.
محققان دریافتند که در گروه‌های مختلف زاده‌ها، تفاوت‌های چشمگیری در سلامت متابولیسم در بزرگ‌سالی وجود دارد. به‌علاوه میزان فعالیت ژن‌های خاص نیز در گروه‌های مختلف زاده‌ها و در سنین بزرگ‌سالی آن‌ها متفاوت بود.
این نتایج نشان می‌دهد که تأثیرات منفی چاقی والدین در طول زندگی فرزندان ادامه دارد. این تأثیرات منفی در صورت چاق بودن پدر یا مادر متفاوت است.
خبر خوب اینکه محققان دریافتند ورزش مادران تنها طی بارداری، مانع از ایجاد تغییرات اپی‌ژنتیکی (همان تغییرات شیمیایی روی ساختار ژنتیکی) می‌شود که روی عملکرد ژن‌های آن‌ها اثر می‌گذارد. به‌علاوه محققان فهمیدند که ورزش مادران کاملاً اثرات منفی چاقی پدر یا مادر را روی نسل بعد خنثی می‌کند.
پژوهشگران این مطالعه می‌گویند که نتایج فوق نخستین شواهدی است برای اینکه ورزش مادران تنها طی بارداری می‌تواند از انتقال بیماری‌های متابولیک از والدین به فرزندان پیشگیری کند.
محقق اصلی این مطالعه گفت: «پیام مهم این پژوهش این است که اگر مادری متوجه شد که باردار است، شروع ورزش برای او دیر نیست.»
وی افزود: «این نتایج جایی مهیج‌تر است که نشان می‌دهند ورزش منظم شاید امیدوارکننده‌ترین مداخله‌ای باشد که به ما کمک کند تا همه‌گیری جهانی بیماری‌های مزمن را در پیری مهار کنیم. زیرا ورزش می‌تواند چرخه معیوب انتقال بیماری را از والدین به کودک مختل نماید.»
محققان یافته‌های خود را در Journal of Applied Physiology منتشر کرده‌اند.
لینک کوتاه: https://tandorostimag.com/?p=3734