آلودگی هوا چه بر سر سلامت ما میآورد؟
آلودگی هوا هر گاز یا ذرهای است که در هوا وجود دارد، اما بخشی طبیعی از آن نیست. برخی از آلودگیها را میتوان دید، مانند دود و بعضی از آنها را نمیتوان دید، مانند مونوکسید کربن. آلودگی هوا اثرات گسترده و مخربی بر سلامت بدن دارد که در ذیل به مهمترین این اثرات اشاره شده است.
سرطان ریه
ذرات موجود در آلودگی هوا میتواند باعث سرطان ریه شود. سرطان ریه اصلیترین دلیل مرگومیر ناشی از سرطان در آمریکا است. حدود ۶ درصد از مرگومیرهای ناشی از آلودگی هوا در سراسر جهان نیز مربوط به سرطان ریه است. آلودگی هوا ممکن است در انواع دیگری از بیماریها مانند سرطان مجاری ادرار و مثانه نیز نقش داشته باشد.
حملات آسم
دو نوع آلاینده اصلی است که میتوانند بر آسم تأثیر بگذارند. یکی از این آلایندهها گاز ازن است. ازن باعث ایجاد مه دود میشود. ازن میتواند بر نحوه تنفس افراد تأثیر بگذارد. آلاینده مؤثر دیگر بر آسم، ذرات ریزی مانند گردوغبار یا دود است که میتوانند در ریهها گیر کنند. این آلایندهها میتوانند به ریهها آسیب برسانند و باعث شوند که حملات آسمی بیشتری رخ دهد.
برونشیت مزمن
آیندههای خارجشده از اگزوز ماشینها، کامیونها و سایر وسایل نقلیه باعث آلودگی هوا میشوند. افرادی که در یک شهر زندگی میکنند و بهطور منظم در میان دودهای ترافیکی نفس میکشند، ممکن است به برونشیت مزمن مبتلا شوند. برونشیت زمانی رخ میدهد که لایه داخلی مجاری برونش که هوا را به ریهها میرسانند، ملتهب شود. این حالت ممکن است همراه با تنگی نفس و سرفههای حاوی مخاط غلیظ به رنگ سفید، زرد یا سبز باشد.
بیماری انسداد ریوی مزمن (COPD)
برونشیت مزمن و آمفیزم بیماریهای رایجی هستند که منجر به بیماری انسدادی ریوی مزمن میشوند. در این بیماری، جریان هوا در ریهها مسدود میشود. علت اصلی بیماری فوق، قرارگیری طولانیمدت در معرض گازها، ذرات یا دود است. مطالعات نشان داده بیماری انسداد ریوی مزمن در مناطقی که آلودگی هوا زیاد است، بیشتر دیده میشود. اگر کسی این بیماری را داشته باشد، ممکن است نفس کشیدن هنگام آلودگی هوا برای او دشوارتر باشد. در حالت شدید بیماری، ممکن است فرد مجبور باشد به بیمارستان مراجعه کند یا حتی با خطر مرگ مواجه باشد.
ذاتالریه
اکسید نیتروژن و دیاکسید گوگرد موجود در آلودگی هوا احتمال ابتلا به ذاتالریه یا التهاب ریه را افزایش میدهد. علائم شامل درد قفسه سینه، سرفه، خستگی، تنگی نفس و دمای پایین بدن است. کودکان و افراد مسن بیشتر در معرض خطر هستند. بهطورکلی، ذاتالریه دلیل اصلی مرگ کودکان در سراسر جهان است. بزرگسالان مسن نیز پس از قرار گرفتن طولانیمدت در معرض آلودگی هوا، ممکن است مدت بیشتری به سبب ذاتالریه در بیمارستان بستری باشند.
بیماری قلبی
آلودگی هوا میتواند خطر حمله قلبی، ضربان قلب نامنظم (آریتمی)، نارسایی قلبی و سکته مغزی را افزایش دهد. ذرات ریز موجود در آلودگی به اندازه کافی کوچک هستند و میتوانند به رگهای خونی رفته و باعث التهاب شوند. با گذشت زمان، این ذرات کوچک میتوانند بیماری قلبی را تسریع بخشند. افرادی که در نزدیکی خیابانهای شلوغ یا کارخانهها زندگی میکنند، در معرض خطر بیشتری هستند. بااینوجود، حتی قرار گرفتن کوتاهمدت در معرض آلودگی نیز میتواند به قلب آسیب برساند.
بیماریهای روان
مطالعات نشان میدهند بین کیفیت هوا و سلامت روان ارتباط قوی وجود دارد. محققان بیش از ۱۵۰ میلیون پرونده پزشکی را در آمریکا و دانمارک بررسی کردند. آنها دریافتند افرادی که در مناطقی از آمریکا زندگی میکنند که کیفیت هوای آن مناطق بد است، میزان اختلال دو قطبی در آنها ۲۷ درصد و افسردگی شدید ۶ درصد افزایش داشته است.
واکنشهای خود ایمنی
این واکنشها زمانی رخ میدهد که سیستم ایمنی فرد به بدن خودش حمله میکند. واکنشهای خود ایمنی معمولاً به بافت فرد آسیبزده و سبب التهاب در اطراف قلب و ریهها میشوند. محققان تصور میکنند که آلودگی هوا باعث ایجاد نوع خاصی از پاسخ ایمنی در ریهها میشود. محققان دقیقاً نمیدانند که این نوع از پاسخ ایمنی چگونه کار میکند، اما آنها میدانند که ذرات ناشی از آلودگی هوا به ریهها وارد شده و در آنجا سبب ایجاد واکنشهای حملهای میشوند.
سقط جنین
ازن و ذرات موجود در آلودگی هوا ممکن است در سقط جنین در نیمه نخست بارداری نقش داشته باشد. محققان بهطور دقیق مطمئن نیستند که این اتفاق چگونه میافتد، اما آنها فکر میکنند که این امر میتواند به دلیل التهاب در اطراف جفت باشد. در مطالعهای در زمینه آلودگی هوای مرتبط با ترافیک در برخی کشورها مانند آمریکا نشان داده شد که آلودگی هوا با سقط جنین در هفتههای ۱۰ تا ۲۰ بارداری مرتبط است.
تولد زودرس
قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا با تولد زودرس یا نارس نوزادان همراه است. آلودگی هوا میتواند سطح مواد شیمیایی سمی را در خون افزایش دهد. این امر میتواند سیستم ایمنی زن باردار را تحتفشار قرار دهد. شرایط فوق میتواند جفت را ضعیف کرده و باعث زایمان زودرس شود. زایمان زودرس میتواند بلافاصله یا در طول زمان منجر به مشکلاتی برای سلامت کودک شود. آلودگی هوا همچنین ممکن است باعث وزن کم هنگام تولد شود.
مرگ زودهنگام
نفس کشیدن در هوای آلوده حتی برای مدتزمان کوتاهی میتواند طول عمر را کوتاه کند. بیش از ۴ میلیون نفر در سراسر جهان هرساله به دلیل آلودگی هوا در اثر مرگ زودهنگام، جان خود را از دست میدهند. این مرگها عمدتاً به دلیل سکته، بیماریهای قلبی، سرطان ریه، بیماری انسداد ریوی مزمن و عفونتهای تنفسی رخ میدهد. کشندهترین ترکیبات آلودگی هوا ازن، دیاکسید نیتروژن و دیاکسید گوگرد هستند.
مشکلات یادگیری و حافظه
مطالعات نشان داده است که آلودگی هوا میتواند بر روی مغز اثرات زیانبار بگذارد. آلودگی هوا مربوط به ترافیک میتواند رشد مغزی و رفتاری کودک را مختل کند. همچنین آلودگی هوا در افراد مسن احتمال زوال عقل را افزایش میدهد. تحقیقات نشان داده است که آلودگی هوا مربوط به ترافیک ممکن است قسمتهایی از مغز، از جمله ماده خاکستری، ماده سفید و گانگلیون پایه را هدف قرار دهد. تصور میشود این تغییرات در مغز که به دلیل آلودگی به وجود میآیند، بر روند رشد تأثیر بگذارند.
سوزش چشم و بینی
آلودگی هوای بیرون میتواند سبب بروز برخی مشکلات در سلامت فرد شود؛ اما آلودگی در هوای داخل منزل نیز همینطور است. دیوارهای تازه رنگشده میتوانند بخار و ترکیبات آلی فرار ایجاد کرده که چشم و بینی را تحریک میکنند. مبلمان یا فرش جدید ممکن است مواد شیمیایی بودار داشته باشند که میتوانند باعث سردرد یا سرگیجه شوند. مواد شیمیایی موجود در محصولات تمیزکننده نیز به این ترکیبات افزوده میشوند. سیستمهای گرمایش یا سرمایش این مواد را در هوای خانه میچرخانند. بنابراین باید مطمئن بود که هوای خانه بهطور مناسبی تهویه میشود و بدین ترتیب از خود محافظت نمود.
لینک کوتاه: https://tandorostimag.com/?p=3478